Geçirijilik: Kesgitleme | Deňlikler | Ölçegler | Goýmalar
Elektrik geçirijiligiabstrakt düşünje däl; eliňizdäki iň täze elektron enjamlaryndan başlap, şäherlerimizi ýagtylandyrýan giň elektrik paýlaýyş torlaryna çenli hemme zady ýuwaşlyk bilen güýçlendirýän, özara baglanyşykly dünýämiziň esasy diregi.
In engineenerler, fizikler we materiallar alymlary ýa-da materiýanyň özüni alyp barşyna hakyky düşünmek isleýänler üçin geçirijiligi özleşdirmek gepleşik geçirip bolmaýar. Bu çuňňur gollanma diňe bir geçirijiligiň takyk kesgitlemesini bermek bilen çäklenmän, eýsem möhüm ähmiýetini açýar, oňa täsir edýän faktorlary öwrenýär we ýarymgeçirijiler, material ylymlary we gaýtadan dikeldilýän energiýa ýaly dürli ugurlarda iň häzirki ulanylyşyny görkezýär. Bu möhüm emläge düşünmegiň elektrik dünýäsi baradaky bilimleriňizi nädip üýtgedip biljekdigini öwrenmek üçin basyň.
Mazmuny:
2. Geçirijilige täsir edýän faktorlar
4. Geçirijiligi nädip ölçemeli: Deňlikler
5. Geçirijiligi ölçemek üçin ulanylýan gurallar
Geçirijilik näme?
Elektrik geçirijiligi (σ), elektrik toguň akymyny goldamak üçin materialyň kuwwatyny kesgitleýän esasy fiziki eýeçilikdir. Aslynda, metallarda erkin elektronlaryň zarýad göterijileriniň bir madda geçip biljekdigini kesgitleýär. Bu möhüm häsiýet, mikroprosessorlardan şäher häkimliginiň infrastrukturasyna çenli köp sanly programmalar üçin berk esas bolup durýar.
Geçirijiligiň iki taraplaýyn bölegi hökmünde elektrik garşylygy (ρ) häzirki akymyň garşylygydyr. Şonuň üçinpes garşylyk gönüden-göni ýokary geçirijilige gabat gelýär. Bu ölçeg üçin adaty halkara birligi, metr üçin Siemens (S / m), santimetr millisiemens bolsa-da (mS / sm) köplenç himiki we daşky gurşaw derňewinde ulanylýar.
Geçirijilik we garşylyk: geçirijiler we izolýatorlar
Aýratyn geçirijilik (σ) materiallary geçiriji hökmünde kesgitleýär, aýdylýan garşylyk (ρ) olara ideal izolýator berýär. Aslynda, material geçirijiliginiň düýpgöter tapawudy ykjam zarýad göterijileriň diferensial elýeterliliginden gelip çykýar.
Condokary geçirijilik (geçirijiler)
Mis we alýumin ýaly metallar aşa ýokary geçirijiligi görkezýär. Munuň sebäbi, aýry-aýry atomlar bilen berk baglanyşykly bolmadyk aňsat hereket edip bolýan walent elektronlarynyň giň “deňzini” öz içine alýan atom gurluşy bilen baglanyşyklydyr. Bu häsiýet olary elektrik simleri, elektrik geçiriji liniýalar we ýokary ýygylykly zynjyr yzlary üçin zerur edýär.
Has köp materialyň elektrik geçirijisini bilmek isleýän bolsaňyz, durmuşyňyzdaky ähli materiallaryň elektrik geçirijiligini açyp görkezýän ýazgyny okaň.
Pes geçirijilik (izolýatorlar)
Kauçuk, aýna we keramika ýaly materiallar izolýator hökmünde bellidir. Elektrik togunyň geçmegine berk garşylyk görkezýän erkin elektronlar az. Bu häsiýet, olary ähli elektrik ulgamlarynda howpsuzlyk, izolýasiýa we gysga zynjyrlaryň öňüni almak üçin möhüm edýär.
Geçirijilige täsir edýän faktorlar
Elektrik geçirijiligi esasy material häsiýetidir, ýöne umumy ýalňyş düşünjäniň tersine, üýtgewsiz üýtgewsiz däl. Bir materialyň elektrik toguny alyp barmak ukyby daşky gurşaw üýtgeýjilerine we takyk kompozisiýa in engineeringenerçiligine çuňňur we öňünden aýdyp bolar. Bu faktorlara düşünmek häzirki zaman elektronikasynyň, duýgurlygyň we energiýa tehnologiýalarynyň esasydyr:
1. Daşarky faktorlar geçirijilige nähili täsir edýär
Materialyň ýakyn gurşawy, zarýad göterijileriniň (adatça elektronlar ýa-da deşikler) hereketine ep-esli gözegçilik edýär. Olary jikme-jik öwreneliň:
1. malylylyk täsirleri: Temperaturanyň täsiri
Temperatura, belki, elektrik garşylygynyň we geçirijiliginiň iň uniwersal üýtgedijisidir.
Arassa metallaryň aglaba köplügi üçin,geçirijilik temperaturanyň ýokarlanmagy bilen peselýär. Malylylyk energiýasy metalyň atomlarynyň (kristal panjarasynyň) has uly amplituda bilen titremegine sebäp bolýar we netijede bu güýçlendirilen panjara titremeleri (ýa-da telefonlar) dargamak hadysalarynyň ýygylygyny ýokarlandyrýar, walent elektronlarynyň tekiz akymyna päsgelçilik döredýär. Bu hadysa, gyzgyn simleriň elektrik togunyň ýitmegine sebäp bolýandygyny düşündirýär.
Munuň tersine, ýarymgeçirijilerde we izolýatorlarda temperaturanyň ýokarlanmagy bilen geçirijilik ep-esli ýokarlanýar. Goşulan ýylylyk energiýasy, walent zolagyndan elektronlary zolak aralygyndaky we geçiriji zolaga tolgundyrýar, şeýlelik bilen köp sanly ykjam zarýad göterijini döredýär we garşylygy ep-esli peseldýär.
2. Mehaniki stres: Basyşyň we dartyşyň roly
Mehaniki basyşy ulanmak materialyň atom aralygyny we kristal gurluşyny üýtgedip biler, bu bolsa öz gezeginde geçirijilige täsir edýär we bu piezoresistiw datçiklerde möhüm hadysadyr.
Käbir materiallarda gysyjy basyş atomlary has ýakynlaşdyrýar, elektron orbitalaryň bir-birine gabat gelmegini güýçlendirýär we zarýad göterijileriň hereketini aňsatlaşdyrýar, şeýlelik bilen geçirijiligi ýokarlandyrýar.
Silikon ýaly materiallarda uzalýan (dartylýan ştamm) ýa-da gysmak (gysyjy ştamm) zarýad göterijileriň täsirli massasyny we hereketini üýtgedip, elektron energiýa zolaklaryny täzeden tertipläp biler. Bu takyk täsir ştamm ölçeglerinde we basyş geçirijilerinde ulanylýar.
2. Haramlyk geçirijilige nähili täsir edýär
Gaty ýagdaý fizika we mikroelektronika pudagynda elektrik häsiýetlerine iň soňky gözegçilik kompozisiýa in engineeringenerçiligi, ilkinji nobatda doping arkaly gazanylýar.
Doping, kremniý ýa-da germaniý ýaly ýokary arassalanan, içerki esasy materiallara belli bir hapa atomlaryň (adatça millionda bölekler bilen ölçelýär) yzygiderli gözegçilik edilmegi.
Bu amal diňe geçirijiligi üýtgetmeýär; hasaplamak üçin zerur bolan öňünden aýdylýan, asimmetrik elektrik häsiýetini döretmek üçin materialyň daşaýjy görnüşini we konsentrasiýasyny düýpgöter düzýär:
N görnüşli doping (negatiw)
Başlangyç materialdan has köp walentli elektron (meselem, Fosfor ýa-da Arsenik) elementi hödürlemek (meselem, 4-si bolan Silikon). Goşmaça elektron geçirijilik zolagyna aňsatlyk bilen berilýär we elektron esasy zarýad göterijisi bolýar.
P görnüşli doping (oňyn)
Az walentli elektronly elementi tanatmak (meselem, Bor ýa-da Gallium 3 bar). Bu polo positiveitel zarýad göteriji hökmünde hereket edýän elektron boş ýerini ýa-da 'deşik' döredýär.
Doping arkaly geçirijiligi takyk dolandyrmak ukyby sanly döwrüň hereketlendirijisi:
Ondarymgeçiriji enjamlar üçin emele gelýärp-nçatryklar, diodlaryň we tranzistorlaryň işjeň sebitleri, tok akymyny diňe bir ugra gönükdirýär we Integrirlenen zynjyrlarda (IC) esasy kommutasiýa elementi bolup hyzmat edýär.
Termoelektrik enjamlary üçin, elektrik öndürmek we sowatmak üçin ulanylýan materiallarda gowy ýylylyk geçirijiligine (temperatura gradiýentini saklamak) gowy elektrik geçirijiliginiň (zarýadyň hereketiniň) zerurlygyny deňleşdirmek üçin geçirijilik gözegçiligi möhümdir.
Ösen duýgurlyk nukdaýnazaryndan, ýokary duýgur himiki datçikleriň esasyny emele getirýän belli bir gazlar ýa-da molekulalar bilen baglanyşykda geçirijiligi düýpgöter üýtgeýän himiristleri döretmek üçin materiallary köpeltmek ýa-da himiki taýdan üýtgetmek mümkindir.
Geçirijilige düşünmek we takyk gözegçilik etmek indiki nesil tehnologiýalaryny ösdürmek, iň amatly öndürijiligi üpjün etmek we ylym we in engineeringenerçilik pudaklarynyň hemmesinde diýen ýaly netijeliligi ýokarlandyrmak üçin möhüm bolup galýar.
Geçirijilik bölümleri
Geçirijilik üçin standart SI birligi metrde Siemens (S / m). Şeýle-de bolsa, senagat we laboratoriýa şertleriniň köpüsinde Siemens santimetr (S / sm) has giňden ýaýran esasy birlikdir. Geçirijilik bahalary köp ululykdaky sargytlary öz içine alyp bilýändigi sebäpli, ölçegler adatça prefiksler arkaly aňladylýar:
1 santimetr mikroSiemens (mS / sm) deionizirlenen ýa-da ters osmoz (RO) suwy ýaly pes geçirijilikli suwuklyklar üçin ulanylýar.
2. Milli santimetr santimetr (mS / sm) kran suwy, gaýtadan işleýän suw ýa-da ajaýyp erginler üçin adatydyr.(1 mS / sm = 1000 μS / sm).
3. DeciSiemens metr (dS / m) köplenç oba hojalygynda ulanylýar we mS / sm (1 dS / m = 1 mS / sm) deňdir.
Geçirijiligi nädip ölçemeli: Deňlikler
Ageçirijilik ölçegigeçirijiligini gönüden-göni ölçemeýär. Munuň ýerine, geçirijiligi ölçär (Siemens-de), soňra bolsa datçige mahsus öýjük hemişelikini (K) ulanyp geçirijiligi hasaplaýar. Bu hemişelik (sm birlikleri bilen)-1) datçigiň geometriýasynyň fiziki häsiýetidir. Guralyň esasy hasaplamasy:
Geçirijilik (S / cm) = Ölçelenen geçirijilik (S) × Öýjükli hemişelik (K, cm⁻¹)
Bu ölçegi almak üçin ulanylýan usul, programma baglydyr. Iň ýaýran usul, suwuklyk bilen göni aragatnaşykda bolan elektrodlary (köplenç grafit ýa-da poslamaýan polat) ulanýan (Potentiometrik) datçiklere ýüz tutmagy öz içine alýar. 2önekeý 2 elektrodly dizaýn, arassa suw ýaly pes geçirijilikli programmalar üçin täsirli. Has ösen 4-elektroddatçiklerüpjün etmekhas giň diapazonda ýokary takyklyk we orta elektrod zaýalanmagynyň ýalňyşlyklaryna az sezewar bolýar.
Elektrodlaryň zaýalanýan ýa-da zaýalanýan, induktiw (Toroidal) datçikleri herekete getirýän gaty, poslaýjy ýa-da ýokary geçiriji çözgütler üçin. Aragatnaşyk däl datçiklerde çydamly polimerde örtülen iki simli ýaraly rulon bar. Bir rulon erginde elektrik toguny aýlaýar, ikinji rulon suwuklygyň geçirijiligine gönüden-göni proporsional bolan bu tokyň ululygyny ölçýär. Bu dizaýn gaty ygtybarly, sebäbi hiç bir metal böleklere täsir etmeýär.
Geçirijiligi we temperaturany ölçemek
Geçirijilik ölçegleri temperatura ýokary derejede baglydyr. Suwuklygyň temperaturasynyň ýokarlanmagy bilen, ionlary has ykjam bolýar, ölçenen geçirijiligiň ýokarlanmagyna sebäp bolýar (köplenç ° C üçin% 2%). Ölçegleriň takyk we deňeşdirilmegini üpjün etmek üçin, umumyadamzat bolan adaty salgylanma temperaturasyna kadalaşdyrylmalydyr25 ° C..
Häzirki zaman geçirijilik ölçegleri bu düzedişi awtomatiki usulda ýerine ýetirýärintegrirlenentemperaturadatçik. Awtomatiki temperaturanyň öwezini dolmak (ATC) diýlip atlandyrylýan bu amal, düzediş algoritmini ulanýar (çyzykly formula ýaly)G 25 = G_t / [1 + α (T-25)]geçirijiligini 25 ° C-de ölçenen ýaly habar bermek.
Nirede:
G₂₅= 25 ° C-de düzedilen geçirijilik;
G_t= Çig geçirijilik prosesi temperaturasynda ölçelýärT;
T= Ölçenen proses temperaturasy (° C);
α (alfa)= Erginiň temperatura koeffisiýenti (meselem, NaCl erginleri üçin 0.0191 ýa-da 1,91% / ° C).
Ohm kanuny bilen geçirijiligi ölçäň
Elektrik ylmynyň özeni bolan Ohm kanuny, materialyň elektrik geçirijiligini (σ) bahalandyrmak üçin amaly esas döredýär. Bu ýörelgenaprýa .eniýe (V), tok (I) we garşylyk (R) arasynda göni baglanyşygy kesgitleýär.. Bu kanuny materialyň fiziki geometriýasyny öz içine almak bilen giňeltmek bilen, onuň içerki geçirijiligini alyp bolýar.
Birinji ädim, Ohm kanunyny (R = V / I) belli bir material nusgasyna ulanmak. Munuň üçin iki sany takyk ölçeg gerek: nusgada ulanylýan naprýa .eniýe we netijede onuň üstünden akýan tok. Bu iki bahanyň gatnaşygy, nusganyň umumy elektrik garşylygyny berýär. Bu hasaplanan garşylyk, ýöne nusganyň ululygyna we görnüşine mahsusdyr. Bu bahany kadalaşdyrmak we materialyň mahsus geçirijiligini kesgitlemek üçin fiziki ölçeglerini hasaba almaly.
Iki möhüm geometrik faktor, nusganyň uzynlygy (L) we kesiş meýdany (A). Bu elementler bir formula birleşdirildi: σ = L / (R ^ A).
Bu deňleme, garşylygyň ölçenip bolýan, daşarky häsiýetini geçirijiligiň esasy, içerki häsiýetine netijeli terjime edýär. Soňky hasaplamanyň takyklygynyň başlangyç maglumatlaryň hiline gönüden-göni baglydygyny ykrar etmek möhümdir. V, I, L ýa-da A ölçegdäki islendik synag ýalňyşlyklary hasaplanan geçirijiligiň dogrulygyny bozar.
Geçirijiligi ölçemek üçin ulanylýan gurallar
Senagat prosesine gözegçilik etmekde, suwy bejermekde we himiýa önümçiliginde elektrik geçirijiligi diňe passiw ölçeg däl; kritiki dolandyryş parametri. Takyk, gaýtalanýan maglumatlary gazanmak ýekeje maksatly guraldan gelenok. Munuň ýerine, her bir komponent belli bir mesele üçin saýlanan doly, gabat gelýän ulgam gurmagy talap edýär.
Ygtybarly geçirijilik ulgamy iki esasy bölekden durýar: gözegçilik ediji (beýni) we datçik (duýgular), bularyň ikisi hem dogry kalibrleme we öwezini dolmak bilen goldanmalydyr.
1. oreadro: Geçirijilik gözegçisi
Ulgamyň merkezitheonlaýngeçirijilik gözegçiligi, diňe bir baha görkezmekden has köp zat edýär. Bu gözegçilik ediji, datçigi güýçlendirýän, çig signaly gaýtadan işleýän we maglumatlary peýdaly edýän “beýni” ýaly hereket edýär. Onuň esasy wezipeleri aşakdakylary öz içine alýar:
① Awtomatiki temperaturanyň öwezini dolmak (ATC)
Geçirijilik temperatura ýokary derejede duýgur. Aly senagat gözegçisiSUP-TDS210-Býa-daýokary takyklykSUP-EC8.0, her okalyşy 25 ° C standartyna awtomatiki düzetmek üçin toplumlaýyn temperatura elementini ulanýar. Bu takyklyk üçin zerurdyr.
② Netijeler we duýduryşlar
Bu bölümler ölçemäni PLC üçin 4-20mA signalyna terjime edýär, ýa-da duýduryşlar we nasos dolandyryşy üçin dozalary işledýär.
Ib Kalibrleme interfeýsi
Dolandyryjy yzygiderli, ýönekeý kalibrlemeleri ýerine ýetirmek üçin programma üpjünçiligi interfeýsi bilen düzülendir.
2. Dogry datçigi saýlamak
Iň möhüm bölüm, datçigiň (ýa-da zondyň) saýlamagydyr, sebäbi onuň tehnologiýasy suwuklygyň häsiýetlerine laýyk gelmelidir. Nädogry datçigi ulanmak, ölçeg şowsuzlygynyň birinji sebäbi.
Arassa suw we RO ulgamlary üçin (pes geçirijilik)
Ters osmoz, deionizirlenen suw ýa-da gazanyň iýmit suwy ýaly programmalar üçin suwuklykda gaty az ion bar. Bu ýerde iki elektrod geçirijilik datçigi (ýaly)theSUP-TDS7001) iň gowy saýlawdyrtoölçemeksuwuň geçirijiligi. Onuň dizaýny, bu pes geçirijilik derejelerinde ýokary duýgurlygy we takyklygy üpjün edýär.
Umumy maksat we hapa suwlar üçin (Orta-ýokary geçirijilik)
Asma gaty jisimleri öz içine alýan ýa-da giň ölçeg aralygyna (hapa suwlar, kran suwy ýa-da daşky gurşaw gözegçiligi ýaly) hapa çözgütlerde datçikler hapalanmaga ýykgyn edýärler. Şeýle ýagdaýda dört elektrodly geçirijilik datçigi ýalytheSUP-TDS7002 iň oňat çözgütdir. Bu dizaýn, üýtgeýän şertlerde has giň, has durnukly we has ygtybarly okamagy teklip edip, elektrodyň üstünde gurulmagy az täsir edýär.
Gaty himiki maddalar we süýümler üçin (agressiw we ýokary geçirijilik)
Kislotalar, esaslar ýa-da abraziw süýümler ýaly agressiw serişdeleri ölçäniňizde, adaty metal elektrodlar poslap, çalt şowsuz bolar. Çözüw, kontakt däl induktiw (toroidal) geçirijilik datçigitheSUP-TDS6012hatar. Bu datçik, datçigiň hiç bir bölegine degmezden, suwuklykdaky tok çykarmak we ölçemek üçin iki sany örtülen rulon ulanýar. Bu, poslama, zaýalanmaga we geýmäge immun diýen ýaly edýär.
3. Amal: Uzak möhletli takyklygy üpjün etmek
Ulgamyň ygtybarlylygy bir möhüm proses arkaly saklanýar: kalibrleme. Dolandyryjy we datçik, näçe ösen hem bolsa, a garşy barlanmalydyrbellisalgylanmaçözgüttakyklygyny üpjün etmek üçin (geçirijilik standarty). Bu amal, wagtyň geçmegi bilen islendik ownuk datçigiň süýşmeginiň ýa-da ýalňyşlygynyň öwezini dolýar. Controlleraly gowy gözegçilik edijitheSUP-TDS210-C, muny ýönekeý, menýu bilen dolandyrylýan prosedura öwürýär.
Takyk geçirijilik ölçegini gazanmak akylly ulgam dizaýnynyň meselesidir. Akylly gözegçini, ýörite programmaňyz üçin gurlan datçik tehnologiýasy bilen deňeşdirmegi talap edýär.
Elektrik toguny geçirmek üçin iň gowy material haýsy?
Elektrik toguny geçirmek üçin iň oňat material, islendik elementiň iň ýokary elektrik geçirijiligi bilen öwünýän arassa kümüşdir (Ag). Şeýle-de bolsa, onuň ýokary bahasy we zaýalanmak (oksidlenmek) meýli onuň giňden ulanylmagyny çäklendirýär. Iň amaly ulanylyş üçin mis (Cu) standartdyr, sebäbi has arzan bahadan ikinji iň oňat geçirijiligi hödürleýär we ýokary süýümli bolup, simler, hereketlendirijiler we transformatorlar üçin amatly bolýar.
Munuň tersine, altyn (Au), kümüşden we misden has az geçirijiligine garamazdan, duýgur, pes woltly aragatnaşyklar üçin elektronikada möhümdir, sebäbi wagtyň geçmegi bilen signalyň zaýalanmagynyň öňüni alýan ýokary poslama garşylygy (himiki inertlik) bar.
Netijede, alýumin (Al) uzak aralyk, ýokary woltly geçiriji liniýalar üçin ulanylýar, sebäbi has ýeňil agramy we arzan bahasy mis bilen deňeşdirilende pes geçirijiligine garamazdan ep-esli artykmaçlyklary hödürleýär.
Geçirijilik programmalary
Elektrik toguny geçirmek üçin materialyň içerki ukyby hökmünde elektrik geçirijiligi tehnologiýany herekete getirýän esasy häsiýetdir. Onuň ulanylyşy uly göwrümli energiýa infrastrukturasyndan mikro göwrümli elektronika we daşky gurşaw gözegçiligine çenli hemme zady öz içine alýar. Aşakda bu emläk zerur bolan esasy programmalar:
Kuwwat, elektronika we önümçilik
Conductokary geçirijilik elektrik dünýämiziň esasydyr, gözegçilik edilýän geçirijilik senagat prosesleri üçin möhümdir.
Elektrik geçiriji we sim
Mis we alýumin ýaly ýokary geçirijilik materiallary elektrik simleri we uzak aralyk elektrik liniýalary üçin standartdyr. Olaryň pes garşylygy I-ni peseldýär2R (Joule) ýylylyk ýitgileri, netijeli energiýa geçirişini üpjün edýär.
Elektron we ýarymgeçirijiler
Mikro derejede, Çap edilen aýlaw tagtalarynda (PCB) geçiriji yzlar we birikdirijiler signallaryň ýollaryny emele getirýärler. Ondarymgeçirijilerde, häzirki zaman integral zynjyrlaryň esasyny düzýän tranzistorlary döretmek üçin kremniniň geçirijiligi takyk dolandyrylýar (doped).
Elektrokimiýa
Bu meýdan elektrolitleriň ion geçirijiligine daýanýar. Bu ýörelge batareýalar, ýangyç öýjükleri we elektroplatirlemek, metal arassalamak we hlor öndürmek ýaly senagat prosesleri üçin hereketlendiriji.
Kompozit materiallar
Aýratyn elektrik aýratynlyklary bolan kompozitleri döretmek üçin polimerlere geçiriji doldurgyçlar (uglerod ýa-da metal süýümler ýaly) goşulýar. Bular elektromagnit gorag (EMI) duýgur enjamlary goramak we önümçilikde elektrostatik akym (ESD) goramak üçin ulanylýar.
Gözegçilik, ölçeg we anyklaýyş
Geçirijiligi ölçemek, güýçli analitiki gural bolup hyzmat edýän emlägiň özi ýaly möhümdir.
Suwuň hili we daşky gurşawa gözegçilik
Geçirijiligi ölçemek suwuň arassalygyny we duzlulygyny bahalandyrmagyň esasy usulydyr. Eredilen ion jisimlerinden bäri (TDSgeçirijiligini gönüden-göni ýokarlandyrýar, agyz suwuna gözegçilik etmek üçin datçikler ulanylýar,dolandyrmakhapa suwlarbejergisiwe oba hojalygynda topragyň saglygyna baha beriň.
Lukmançylyk anyklaýyş
Adam bedeni bioelektrik signallarynda işleýär. Elektrokardiografiýa (EKG) we Elektroensefalografiýa (EEG) ýaly lukmançylyk tehnologiýalary, bedeniň ionlary tarapyndan geçirilýän minutlyk elektrik toklaryny ölçemek arkaly işleýär we ýürek we newrologiki ýagdaýlary anyklamaga mümkinçilik berýär.
Amallara gözegçilik datçikleri
Himiýaweiýmitönümçilik, geçirijilik datçikleri real wagtda proseslere gözegçilik etmek üçin ulanylýar. Konsentrasiýadaky üýtgeşmeleri kesgitläp, dürli suwuklyklaryň arasyndaky interfeýsleri kesgitläp bilerler (mysal üçin, arassa ulgamlarda) ýa-da hapalar we hapalanmalar barada duýduryş berip bilerler.
Sorag-jogap
1-nji sorag: Geçirijilik bilen garşylygyň arasynda näme tapawut bar?
J: Geçirijilik (σ), Siemens-de (S / m) ölçenen elektrik toguna rugsat bermek üçin materialdyr. Çydamlylyk (ρ), Ohm-metrlerde (Ω⋅m) ölçenen toklara garşy durmak ukybydyr. Olar göni matematiki garşylykdyr (σ = 1 / ρ).
2-nji sorag: Näme üçin metallaryň ýokary geçirijiligi bar?
J: Metallar metal baglanyşygy ulanýarlar, bu ýerde walent elektronlary hiç bir atom bilen baglanyşykly däl. Bu, materialdan erkin hereket edýän, naprýa .eniýe ulanylanda tok döredýän aňsatlyk bilen bölünen “elektron deňzini” emele getirýär.
3-nji sorag: Geçirijiligi üýtgedip bolarmy?
J: Hawa, geçirijilik daşarky şertlere aşa duýgur. Iň ýaýran faktorlar temperatura (temperaturanyň ýokarlanmagy metallaryň geçirijiligini peseldýär, ýöne suwda köpeldýär) we hapalaryň bolmagy (metallaryň elektron akymyny bozýar ýa-da suwa ion goşýar).
4-nji sorag: Kauçuk we aýna ýaly materiallary gowy izolýator näme edýär?
J: Bu materiallarda ähli walent elektronlary berk saklanýan güýçli kowalent ýa-da ion baglanyşyklary bar. Hereket etmek üçin mugt elektron ýok bolsa, elektrik toguny goldap bilmeýärler. Bu gaty uly “energiýa zolagynyň boşlugy” hökmünde bellidir.
5-nji sorag: Suwda geçirijilik nähili ölçelýär?
J: Bir metr erän duzlardan ion geçirijiligini ölçär. Synag zonanyň suw naprýa .eniýesini ulanyp, erän ionlaryň (Na + ýa-da Cl− ýaly) hereket etmegine we tok döretmegine sebäp bolýar. Ölçeg bu toky ölçär, temperaturany awtomatiki düzedýär we soňky bahany (adatça μS / sm) habar bermek üçin datçigiň “öýjük hemişelikini” ulanýar.
Iş wagty: Oktýabr-24-2025















